Stel u leidt een NGO en treft een pleidooi in de krant aan om het fenomeen hulpverslaving nu eens echt aan te pakken door de hulp te gaan verlagen.
Wat doet U dan? In ieder geval niet schrijven dat er met infrastructurele programma’s ook veel mis is.

En wat doet mijn vriend Jack van der Ham. Precies dat. Uit het stukje van Jack van der Ham blijkt helaas ook dat hij nog steeds mijn boek niet heeft gelezen. Ik pleit immers helemaal niet voor het stopzetten van de hulp. Hij weet kennelijk niet dat het boek als warme broodjes over de toonbank gaat. Volgende week vierde druk.
En wat de Congo betreft Jack, weet je nog hoe kwaad ik werd toen er niet over hulpverslaving gesproken mocht worden door jou?
Jack, ik daag je uit, lees het boek zoals iedereen dat doet. Lees ook de voetnoten en kom dan met een essay waarin je op basis van argumenten laat zien dat ik fout zit. Overigens bepleit de WRR nu ook dat 0,7 % niet heilig is. Neem dat ook even mee.

Oh ja markten zijn erg belangrijk zegt Collier. Het is de enige manier om tot een efficiente allocatie van productiemiddelen te komen. Het is de enige efficiente weg naar groei. Maak van Afrika geen Cuba Jack.
je toegenegen

AJB

De droom van Arend Jan Boekestijn

Jack van Ham

Nav de column van Arend Jan Boekestijn in de Volkskrant van 5 januari jl.

Beste Arend Jan,

Of je wel of niet eens met je bent, een ding moet ik nageven, je bent een bevlogen man met een missie. Geen gelegenheid laat je voorbijgaan om ontwikkelingssamenwerking zo ongeveer als de ‘as van het al het kwaad’ in deze wereld te bestempelen. Het is een beetje als Wilders, alleen voor hem zijn het vooral ‘de moslims’ die in Nederland de allesomvattende dreiging van onze manier van leven vormen. Jullie hebben gemeen dat jullie onze complexe wereld tot een paar eenvoudige zaken hebben teruggebracht. Dat is wel zo makkelijk voor de oplossing. De moslims eruit en stoppen met ontwikkelingswerk.

Ontwikkelingswerk stoppen is jouw passie . Niet dat je op grond van deugdelijk wetenschappelijk onderzoek hebt vastgesteld dat dit werk eigenlijk onzinnig is, zoals een wetenschapper dat behoort te doen. Neen, de politicus Arend Jan Boekestijn heeft het hier duidelijk gewonnen. Je hebt een mening, verzamelt alle negatieve opvattingen over het onderwerp en bevestigt hiermee je eigen vooringenomen standpunten. Het past in ieder geval in het populistische deel van Nederland en daar wilde je geliefd en beroemd raken. En als je je mond niet voorbij gepraat had, was je er nog mee weggekomen ook.

Nee Arend Jan, je hebt met je boek en je mening over ontwikkelingssamenwerking geen eeuwige roem geoogst en daar ben ik ook wel blij om. Niet omdat ik mijn brood verdien in dat werk, maar gewoon omdat ik een hekel heb aan populisme. Een paar jaar geleden toen je de eerste stappen in de Kamer zette, had je je mening over ontwikkelingssamenwerking snel klaar. Ontwikkelingshulp maakt mensen afhankelijk, het verbetert hun positie niet en we moeten dit werk snel aan ‘de markt‘ overlaten. Je had de tijdgeest mee. Alles in Nederland werd naar ‘de markt’ gebracht. Openbaar vervoer, de zorg, energie, telefonie etc. Jij moet gedacht hebben, dan ontwikkelingssamenwerking toch ook, zijn we daar mooi van af (en kan ik naar defensie en buitenlandse zaken?).

Vanaf dat moment ben je naar het ‘bewijs’ gaan zoeken van je eigen stelling. Het feit dat je na drie jaar nog geen millimeter bent opgeschoven en precies hetzelfde verkondigt als drie jaar geleden zou je als wetenschapper aan het denken moeten zetten. Dat doe je niet, want van onzekerheden, daar hou je niet van. Beste Arend Jan, denk nog eens terug aan ons bezoek aan Kongo, waar je met tranen in je ogen de verhalen van gewelddadig verkrachte vrouwen niet meer kon aanhoren. Waar je enthousiast werd van de aanpak van ex-rebellen door Afrikaanse NGO’s.

Waar je met verontwaardiging kennis nam van het feit dat westerse multinationale maatschappijen (vrije markt) direct zaken deden met warlords om toegang te krijgen tot grondstoffen. Dezelfde maatschappijen die door corruptiebestrijder en Europarlementariër Eva Joly worden aangeklaagd omdat ze massaal en wereldwijd voor duizenden miljarden belastingen ontduiken. ‘De markt, de noodzakelijke liberalisering, de particuliere sector’ waar jij zo’n pleitbezorger van bent Arend Jan, heeft het afgelopen jaar zijn ware gezicht weer eens laten zien. Voor duizenden miljarden moeten de Europese burgers de puinhopen van de vrije financiële sector helpen ruimen, stoppen dezelfde managers van dit debacle hun zakken weer vol. In Nederland is de zorg naar de markt gebracht wat voor kwaliteit en kosten nog weinig goeds heeft opgeleverd. De energiemarkt is vrij, tel je zegeningen, zo ook telefonie en openbaar vervoer. Met parlementaire goedkeuring vliegen projecten als de metro, TGV en ICT projecten voor miljarden uit het spoor.

Wereldwijd spenderen westerse landen per jaar in het totaal 100 miljard aan ontwikkelingssamenwerking, dat is twee dubbeltjes per dag aan elke arme medeburger die onder een inkomen van twee dollar per dag zit. Dat doen we omdat een groot deel van de particuliere sector die kansen steeds voorbij heeft laten gaan en wij nog wel een hart over hebben voor onze medeburgers. En dat we dat niet altijd goed doen is duidelijk, maar ga a.u.b. eens iets verder in je denken. Slechts een gemeenschappelijke inspanning kan slecht bestuur hier en daar verbeteren, corruptie en falen corrigeren. Alleen een betere verdeling van wat deze aarde beperkt kan opbrengen, kan zorgen voor een beetje betere samenleving. Populistisch elkaar verketteren helpt daar niet aan, al moet ik toegeven, het lucht wel op…

Een hartelijke groet.

Jack van Ham