De Directeur van het onvolprezen instituut Nexus in Tilburg, Rob Riemen publiceerde deze week een essay met de titel De eeuwige terugkeer van het fascisme, Atlas, Amsterdam/Antwerpen 2010.
In Nieuwsuur van 2 november 2010 ging ik met hem in debat. U kunt dat debat hier zien: Debat Boekestijn-Riemen in Nieuwsuur 2 november 2010
Ik geloof dat de historische vergelijking tussen het fascisme en de PVV mank gaat. De PVV heeft geen knokploegen en doet niet aan geweldsverheerlijking. Ik heb ook nooit een fascist zien opkomen voor vrouwenrechten en homorechten. Ik vrees dat het politieke debat niet gebaat is bij vergelijkingen die mank gaan.
Tom de Graaf van D66 vergeleek Pim Fortuyn tien jaar geleden met het Nazisme. Daar kreeg hij later spijt van. Ik denk dat Riemen hetzelfde lot beschoren is.
In 1944 publiceerde George Orwell een essay met de titel What is fascism? in de Tribune. Hij constateerde toen al dat de term fascisme voor vanm alles en nog wat werd gebruikt dat onwenselijk werd geacht. U kunt zijn essay hier lezen: What is fascism?
Riemen zijn stelling gaat behoorlijk ver. Als we eigenlijk nog nauwelijks helder hebben wat de term fascisme echt inhoudt wordt het ook lastig om hierover een debat te voeren. Nog terzijde vind ik overigens eerder liberalisme ontstaan op dit moment.
We zullen echter moeten aankijken hoe dit gaat lopen. Als populisme te allen tijde een voorloper is van termen als fascisme, dan zullen we Wilders met argusogen moeten bekijken. De stelling is echter terecht te maken dat er meer dan 1 miljoen kiezers zijn partij hebben gekozen.
Wat me trouwens aan Riemen bij voorbaat irriteert is dat deze zich als een linkse demagoog opstelt met deze stellingname en hiermee dus wederom die kiezersgroep tegen de borst stuit. Als je Wilders groter wilt maken dan hij is, dan moet je vooral zo doorgaan. De mens vervreemdt op dit moment van de sociale verzorgingsstaat. Welnu, dat is op dit moment zo. Maar laat die mensen die redelijk klaar zijn met de huidige politieke stand van zaken meepraten. Alleen dan krijg je ze weer terug als trotse burger des vaderlands.
Omdat ik eerder het boekje “Adel van de geest” van dhr. Riemen heb gelezen was ik geïntrigeerd door het debat met u over zijn nieuwe boekje. Niet dat ik al het nieuws volg. Toevallig zag ik dit item op een nieuwssite en door de eerdere kennismaking heb ik dit debat vandaag bekeken.
Ik heb twee keer gekeken, één keer mét geluid, één keer zonder geluid. Voor intellectuelen kan dat beledigend overkomen omdat zij zich zo sterk verbonden voelen met hun uitgesproken ideeën, anderzijds worden veel discussies ‘onderhuids’ bepaald door nonverbaal gedrag. Dit is bijvoorbeeld een kenmerk van dhr. Wilders, nl. dat hij zich bewust is van de nonverbale zwakte in het hem omringende politieke landschap, er is een afwezigheid van werkelijke wil om hem heen. Populisme in het algemeen tiert welig op nonverbaal gedrag, mede omdat ze de vloer aanveegt met de maximes die Grice ooit heeft geformuleerd.
Verder ben ik gaan snuffelen naar de oorsprong en betekenis van woorden als ‘debat’ (wat verbonden is met het Franse woord ‘battre’), discussie (uit het Latijn, een soort ‘wannen’) en het Nederlandse equivalent redetwist. Dit gevoegd bij de zeer verhelderende uiteenzettingen over de menselijke geest van Eckhart Tolle leidt tot een besef van een blijkbaar diepgewortelde behoefte aan conflict (nog zo’n woord met veel implicaties …) in onze westerse samenleving. Willen wij ons nog wel verbinden met ‘de ander’ of blijft dit slechts beperkt tot de exclusiviteit (=uit-sluitendheid) van de privésfeer?
Om u recht te doen zal ik ook op de site van dhr. Riemen een reactie achterlaten. Maar eerst wil ik mij kwijten van enkele huishoudelijke verplichtingen.
vriendelijke groet,
Lex Koning
burger met dromen
Groningen