1. Het kost ons niks als wij de Grieken er uitgooien
a. Verdragstechnisch kan Griekenland er helemaal niet worden uitgezet, het land kan wel zelf besluiten om er (eventueel tijdelijk) uit te stappen
b. Nederlandse banken en pensioenfondsen hebben wel degelijk Grieks schuldpapier hoewel zij reeds veel hebben verkocht. Banken en pensioenfondsen hebben de tijd gehad om Griekse papieren marktconform af te waarderen. Italië is een groter probleem
c. Het geld dat wij de Grieken tot nu toe geleend hebben zijn we dan voor groot deel kwijt
2. Griekse schuld moet niet afgewaardeerd worden omdat het land dan beloond wordt voor slecht gedrag
a. De schuld van Griekenland in verhouding tot het bnp is eenvoudigweg te hoog om ooit nog terug te kunnen betalen. Het is vooral de voorbeeldwerking die uitgaat naar andere landen met een grote schuld en een gebrekkige begrotingsdiscipline die het moeilijk maakt deze stap te zetten. Vandaar dat het ook zo veel tijd kost omeen pakket aan maatregelen samen te stellen dat kan bogen op een breed draagvlak maar ook hout snijdt.
b. Griekse bezuinigingspakket is zo zwaar dat bnp zelfs krimpt hetgeen de afbetaling van de schulden nog moeilijker maakt. Als je niet verder in de kosten kunt snijden moet je je schuldeisers bijeenroepen en om een schuldsanering vragen.
c. NL export naar Griekenland, die gering is qua omvang, zal door een gedevalueerde drachme afnemen
3. Deze crisis bewijst het deficit van het liberalisme
a. kapitalisme is niet synoniem aan liberalisme
b. cheap money beleid van VS is ingrijpen van staat niet marktfenomeen.
c. wet maken die hypotheken mogelijk maakt voor minvermogenden is staatsingrijpen niet een marktverschijnsel. Rationeel bezien zijn overconsumptie en korte termijn denken (gewin) de oorzaken van deze crisis. De marktwerking in Amerika is doorgeschoten omdat scheefgroei ontstond in regelgeving en toezichthouders faalden. De zorgplicht van de banken jegens hun klanten en het toezicht op de banken bestonden kennelijk niet toen huizen te koop werden aangeboden aan de minvermogenden. Immers, zo werd er bij verteld, zij konden de woonlasten voldoen uit de overwaarde. Deze situatie leverde de verkopers bijna ongelimiteerde bonussen op, zij waren blind geworden voor de realiteit. De kunstmatig laag gehouden rente heeft hierin een belangrijke bijdrage aan geleverd. Het verpakken en bundelen van hypotheken als zekerheid voor obligaties waarop de in problemen verkerende banken honderden miljarden moesten afschrijven is bekend als de kredietcris. Deze is overgegaan in een schuldencrisis en verworden tot een landencrisis.
d. Liberalen als Smith vinden dat markten alleen markten kunnen blijven als er sterk instituties zijn. Banken hebben toezicht nodig. Als banken een te dominante marktpositie krijgen is dat niet goed voor consumenten, dus anti-kartelbeleid
e. Hebzucht van bankiers ligt niet aan de markt maar aan hun moraal
4. Een transactietaks zal eurocrisis oplossen
a. Kleinere banken zullen meer last hebben van transactietaks dan grote, lost dus niet het too big to fail probleem op. Grote zogenaamde systeembanken mogen namelijk niet omvallen omdat dan de economie als geheel daar nadeel van ondervindt. Dergelijke banken kunnen extra risico’s nemen omdat zij weten dat de belastingbetaler hen toch wel redt als het mis gaat. Dat is een ongewenst moreel risico en daarom zouden systeembanken kleiner moeten worden.
b. Banken zullen de kosten van de taks proberen door te berekenen aan consumenten.
c. Een bankentaks zou wereldwijd moeten gelden anders worden banken in de eurozone benadeeld t.o.v. hun collega’s buiten de EU. De belasting zou gelden voor transacties tussen banken in de hoop dat het flitskapitaal wordt afgeremd. Niet voor reguliere overboekingen van particulieren en bedrijven. Het zal de EU slechts enige tientallen miljoenen opleveren.
c. deze taks lost het kernprobleem, de geringe concurrentiekracht en de schulden van Club Med, niet op
5. De kosten van nu de eurozone opbreken zijn uiteindelijk lager dan doorgaan op de huidige weg
a. zonder hervormingen in het zuiden zowel qua begrotingspolitiek als concurrentiekracht is dat waarschijnlijk waar, maar het grote probleem is dat we wel de statische effecten kunnen berekenen maar niet goed de dynamische. Elke berekening is net zo sterk als de veronderstellingen waarop die gebaseerd is
b. Opbreken van de Eurozone leidt ook in de Noordelijke landen tot grote kosten: noodfondscontributie weg, banken en pensioenfondsen groot probleem, mogelijk een beurscrisis, de Noordelijke munt wordt keihard en mist de rem op natuurlijke appreciatie van Club Med etc.
c. intelligenter is het om te proberen in ruil voor extra steun echte en duurzame hervormingen op het gebied van begrotingsbeleid en beleid dat de concurrentiekracht verbetert af te dwingen. IMF zal daar een rol bij moeten spelen. Als dat allemaal niet lukt is de euro in zijn huidige territoriale omvang onhoudbaar. En dan zijn de kosten exorbitant omdat dan te lang een verkeerde strategie is gevolgd die veel geld heeft gekost plus dat de kosten van ontbinding daarbij nog kunnen worden opgeteld.
6. Griekse staat is zo zwak dat zij niet in staat is om hervormingen door te voeren
a. is veel voor te zeggen maar verklaart niet het succes van het Griekse economische mirakel in jaren zestig toen Griekse schuld slechts 20% van het BNP was. Het Griekse mirakel in de jaren zestig kon bestaan bij gratie van catch up growth en niet te vergeten een steeds zwakker wordende drachme. En wie herinnert zich niet de italiaanse lire?
b. IMF heeft een goede trackrecord, niet in Afrika overigens, van het afdwingen van hervormingen. IMF heeft veel gezag en draagt bij aan een objectieve meningsvorming.
7. Duitsland valt niets te verwijten, Club Med alles
a. feit blijft dat Duitsland een goed beleid heeft gevoerd en Club Med niet. Duitsland heeft in het interbellum nare ervaringen opgedaan met hyperinflatie en voert daarom na WO II een stringent monetair beleid. Een sterke exporteconomie als Duitsland met zijn grote concurrentiekracht heeft overigens voordeel gehad van het depreciërend effect van Club Med op de euro.
b. Duitse export naar Club Med is sterk gegroeid door verslechterde concurrentiekracht van Club Med. Duitse export is gegroeid door innovatie, slagkracht, een juiste timing en een uitstekende werkmentaliteit. Heel belangrijk daarbij is dat Duitsland kon voldoen aan de vraag naar producten van de zich ontwikkelende economieën. De zware industrie, en de technologie gedreven middelgrote en kleinere ondernemingen spelen hier van oudsher een rol en geven Duitsland daarmee een voorsprong op zijn concurrenten. Wetenschap en technologie spelen een belangrijke rol. De autoindustrie heeft in het premiumsegment een zeer sterke positie ontwikkeld. Chinezen zijn dol op een Mercedes.
c. Duitse banken en pensioenfondsen hebben groot voordeel gehad van de hoge rente op obligaties van Club Med landen
8. Duitsland heeft meer oog voor de BRIC landen dan Europa en dat verklaart Merkels vasthoudendheid
a. Duitse export naar Europa is nog steeds veel groter dan naar de BRIC landen. De Duitse export naar de BRIC landen stijgt wel en die naar Europa daalt door de crisis.
b. Merkel wil gewoon keiharde hervormingen in ruil voor steun. En de Bundestag moet elke deal goedkeuren en is bang dat de Zuidelijke landen niet doen wat zij beloven.
9. Bezuinigingen hebben geen zin. Club Med moet kunnen groeien om schulden terug te kunnen betalen
a. Is waar maar hoe ver kun je gaan om schulden op te lossen met nog meer schulden? Afwaardering zou lucht geven.
b. het geld is op, intelligenter is afwaardering om ruimte te maken voor investering, herkapitalisatie banken, bazookafonds om besmetting tegen te gaan, gezond begrotings en concurrentiekracht beleid afdwingen. Zonder hervormingen wordt het niks.
10. Er is geen oplossing, we gaan de afgrond in
a. Griekenland, Italië, Spanje, Portugal en Ierland leren nu de hard way. De euro als slaappil gebruiken heeft niet gewerkt. Zij zullen echt hun beleid moeten wijzigen. De ECB probeert nu eisen te stellen in ruil voor opkopen van rotte obligaties. Indien Zuidelijke landen niet luisteren stijgt rente op hun staatsschuld. Er is dus wel degelijk een stok achter de deur. De ellende is alleen dat interventies van de ECB, het opkopen van rotte obligaties van de Zuidelijke landen, de druk om te hervormen vermindert. De ECB probeert daarom bijvoorbeeld Italië te dwingen tot bezuinigingen. Of dat lukt is de vraag.
b.er zijn voorbeelden uit het verleden waarin politici lessen leerden. Mitterand verliet in 1982 zijn politiek van eliminer la contrainte extérieure en koos voor een franc fort politiek in het EMS. Ierland is overigens goed bezig. De Ierse staat had een relatief lage schuld maar nam in 1 klap de schulden van de banken over.
c. Banken zullen gedwongen moeten worden om kleiner te worden anders blijft het too big to fail problem eeuwig bestaan. Als banken kleiner worden kunnen wij een falende bank gewoon laten omvallen en werkt de tucht van de markt
d. Kapitaalverkeer aan banden leggen is het kind met het badwater weggooien. Beter is als staten hun schulden verminderen, goed begrotingsbeleid voeren en hun concurrentiekracht verbeteren. Indien dit beleid afgedwongen kan worden, that is a big if, loont het de moeite om de markten te kalmeren met veel hoger noodfonds, Griekenland af te waarderen met misschien wel 75%, banken te herkapitaliseren maar alleen in ruil voor echte duurzame hervormingen
Ik zie vast zaken over het hoofd en U bent het vast niet met mij eens. Graag commentaar op dit blog hieronder. Ik wil graag leren van Uw commentaar!
is het niet zo dat ook al zou je tegen de Grieken zeggen van : je moet wel hervormen voor je een tranche krijgt de Grieken kunnen zeggen van : wij hervormen niet en zeur niet en geef ons dat geld want jullie willen toch ook niet dat we failliet gaan of uit de eurozone gezet worden? Ik zie niet in waarom de Grieken zouden schrikken van sancties want failliet zijn ze toch al
Mag ik ook zeggen dat ik het helemaal met je eens ben?
Politici zullen zelf het probleem niet kunnen beheersen. Veelheid aan belangen vertroebelt altijd het beeld. In Nederland hebben we bijvoorbeeld de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandse Bank (DNB) en op Europees niveau de ECB. Zo’n type instituut is ook nodig voor toezicht op financieel beleid van landen. Onafhankelijk van de politiek en ook niet bang voor de politiek. Rutte’s idee voor een Euro-commisaris is wel goed bedoeld, maar veel te slap, net als alle andere halfzachte maatregelen tot nu toe. Niet 1 persoon is nodig, maar een organisatie. Geen compromisfiguren als van Rompuy of carrière politici als Rutte aan het hoofd, maar iemand als Herman Wijffels, iemand die het echt snapt en bestand is tegen de bankenlobby.
Een onafhankelijke institutie, die boven alle partijen met hun eigen financiële belangen en afwegingen staat, hebben we nodig, die jaarlijks alle Eurolanden toetst op de oude bekende criteria (staatsschuldomvang en begrotingstekort) voor Euro-deelname. Een land dat daaraan niet voldoet heeft een jaar de tijd om wel te voldoen en zo niet, dan verlaat het de Euro voorlopig; rode kaart dus en het speelveld verlaten. Alleen zo ontstaat er begrotingsdiscipline.
Het oprichten van zo’n institutie is het enige echt goede besluit, dat de regeringsleiders kunnen en zouden moeten nemen. Maar helaas nemen ze zichzelf daarvoor veel te serieus en willen ze elkaar de hand boven het hoofd blijven houden.
1: Een beetje karikaturale mythe, “Het kost ons niks als wij de Grieken er uitgooien”. Je verzwijgt het feit dat het ons in het voorjaar van 2010 minder dan nu zou hebben gekost om de Grieken er uit te gooien. Extrapolerend kan je vermoeden dat doormodderen steeds meer geld gaat kosten.
Maar eigenlijk is Griekenland helemaal geen groot probleem. Die comateuze economie kunnen we best tot in het oneindige aan het infuus in leven blijven houden. Ook Spanje, Portugal, Ierland en België zijn niet zulke grote problemen, afzonderlijk gezien. Bij elkaar opgeteld zijn deze probleempjes wel gevaarlijk. Maar het grote probleem is Italië, en haar grote crediteur Frankrijk.
Die problemen zijn alleen maar gegroeid in de laatste twee jaar omdat men geen maatregelen nam. En dat kwam omdat Griekenland alleen maar beloond werd voor het genereuze geldsmijten. Een bankroet voor Griekenland twee jaar geleden, of desnoods 1 jaar geleden, had de Italianen, Fransen, Spanjaarden, Portugezen, Ieren, en Belgen aan het denken en hervormen gezet. Maar dat gebeurde niet, zodat de problemen nu helemaal onbeheersbaar zijn. Nou ja, het wordt nog veel erger, want onze politici blijven pappen en nahouden.
De nadruk op Griekenland in de media is een afleidingsmanoeuvre voor het complete falen van de EU en onze casinopolitici. Het belangrijke aspect van de Griekse crisis is dat het EU geschutter de komende Grote Italiaans-Franse Crisis heeft veroorzaakt.
5: De kosten van het opbreken van de eurozone vallen helemaal niet goed uit te rekenen middels allerlei tabellen met schuldposities, begrotingstekorten, economische activiteit etc. De veronderstellingen waarop dit soort kosten/batenanalyses gebaseerd zijn klopten in het verleden van geen kant, en er is geen enkele reden om aan te nemen dat het nu opeens beter zal gaan. Geldproblemen los je niet met geld op. Drugsverslaafden en gokverslaafden moet je niet steeds geld blijven geven. Je moet op een gegeven moment je verlies nemen, en je plechtig voornemen nooit meer goedgelovig je portemonnee uit handen te geven.
5c: We hebben al lang heel veel afgedwongen van ClubMed; we kregen allerlei prachtige goudomrande verdragen en mooie beloften. Er kwam helemaal niets van terecht. Er is geen enkele garantie dat strenge voorwaarden nu opeens wèl zouden gaan werken. Dit tweette ik in het voorjaar van 2010 al aan De Jager. Hij bleef toen stil. Jammer, want anders waren we nu voor voor tientallen miljarden minder het schip in gegaan.
7c: Duitse banken en pensioenfondsen hebben een paar jaar hoge rente gekregen op obligaties van Club Med landen. Dit voordeeltje bestaat, maar de kosten van de afwaardering zijn hoger, dus netto zullen de banken er geen voordeel van hebben gehad. Of toch wel, want onze politici gaan de onomvalbare banken ontzien; men zal de de belastingbetaler verder gaan uitpersen, en de geldpersen nog harder laten draaien
7d: Duitsland heeft in 2002 op Schröder gestemd, en die wilde in 2003 heel socialistisch wat meer uitgeven zodat het tekort uitkwam boven de toegestane 3%. Om dat mogelijk te maken blies hij met Frankrijk het stabiliteitspact op. En toen was het hek van de dam. Heel Club Med ging nog harder de boel belazeren, want alle controle was opgeheven.
Prachtig om te zien dat de Duitsers nu honderden miljarden moeten aderlaten vanwege hun socialistische voorkeur van 9 jaar geleden. Het moest toch eerlijker? Ook Nederland verdient niet beter, want we trapten allemaal in de loze beloften van Zalm voor een stabiele Euro; we hadden voor onszelf een keiharde exitstrategie moeten afspreken; dan hadden we hooguit 2 jaar met Euromuntjes betaald.
10: Argentinië ging in 2001 bankroet, nam stevige maatregelen, en kwam er snel zelf bovenop. Zo’n bankroet is het enige werkbare plan voor Griekenland, omdat alle andere constructies blijven falen zoals ze tot nu toe gefaald hebben. De Grieken zien ook terecht geen noodzaak om de tering naar de nering te zetten; Duitsland en Nederland blijven toch wel betalen.
We hebben de Grieken en andere Club Medders niets te verwijten: het is een beetje hun cultuur, en die moeten wij respecteren en begrijpen. We zouden moeten leren dat we opdraaien voor onze eigen stommiteiten, en dat we nooit meer moeten stemmen op EU-minnende politici.
Er IS geen 1 EU. Men kan het eens worden over een kromme komkommer of een rechte banaan maar veel meer krijgt dit massa’s geld verzwelgende orgaan niet klaar. Iedere mooie gedachte over afspraken en controle er op is daarmee gedoemd te mislukken. Het gaat pijn doen. Heel erg. Project EU is mislukt. Let’s face The really incovenient truth.
Wat ik regelmatig mis in publicaties over dit Griekse drama is een inzicht in het zogenaamde besmettingsgevaar. En dan bedoel ik niet het veel genoemde besmettingsgevaar van het omvallen van Griekenland en het effect daarvan op de banken door heel Europa heen. Maar juist het besmettingsgevaar van het zonder voorwaarden overeind houden van Griekenland. In andere woorden, het gevaar van een hyperinflatie van de moraal. Want dat is het mijns inziens. Wat zijn de consequenties voor Griekenland -maar ook grote ‘systeembanken’- als zij zich niet houden aan de verplichtingen/afspraken die zij zijn aangegaan met andere partijen? Als er al consequenties zijn, want tot nu toe heeft Griekenland alle steun ontvangen ondanks het veelvuldig niet halen van de doelstellingen, zijn deze van dien aard dat ze niet afschrikwekkend genoeg zijn om herhaling in de toekomst te voorkomen.
En welke signalen worden er hiermee afgegeven aan andere beleidsmakers, in de politiek, of de bankenwereld? Wel, de belangrijkste die ik zou noemen is het signaal dat er geen prijs staat op het nemen van risico’s. Opbrengsten kunnen hoog zijn, en bij eventuele (grote) problemen is er altijd wel een gulle gever, lees overheid/belastingbetaler, die op één of andere creatieve manier als reddende engel mag optreden.
Kortom, het gevaar is dat men vanwege de huidige exposure de rem er een beetje op heeft gezet, maar dat het karakter en moreel besef ongewijzigd is. Samen met de hoge schuldenposities en de reguliere conjuctuurschommelingen is het wachten op de volgende grote crisis.
Mijn stelling is dat het besmettingsgevaar van het redden van Griekenland en de banken kleiner is dan het besmettingsgevaar van het laten omvallen.
Helaas, het eerste gevaar zal zich voor het grootste deel omzetten in concrete consequenties buiten de termijn van de dienende politici. Het tweede gevaar resulteert bijna direct in vervelende concrete consequenties, en daarvoor zal bij politici weinig animo zijn. Ondanks dat het op lange termijn de minst slechte keuze zal zijn.
Prima overzicht, helder ook. Wel sluit ik me aan bij de opmerkingen van Van Delft. Goed dat hij ook het falen van het stabiliteitspact noemt. Geeft eens te meer aan dat harde afspraken kunnen gaan knellen en staan of vallen met het handhaven ervan. Wel een kanttekening bij zijn punt onder 10. Argentinië nam stevige maatregelen en kwam er boven op maar had wel een groot pluspunt boven Griekenland, nl. een stevig exportproduct, zijnde vlees. Ik zie Griekenland er niet bovenop komen met extra buitenlandse verkoop van olijfolie, ouzo en Retsina.
Het is overigens een grote mythe dat de zuidelijke landen vanwege hun lage productiviteit een eigen munt nodig zouden hebben, en niet zouden passen in de Euro.
Het ligt niet aan de productiviteit, want men zou eenvoudigweg minder kunnen consumeren. Het zuidelijke probleem is het gebrekkige innen van belastingen. Daarom had men daar een traditie van een soort belasting op geld die wèl werkte: nieuw geld bijdrukken. Op die manier kon de overheid geld blijven uitgeven, en iedere geldbezitter betaalde pakweg 10% per jaar “inflatiebelasting”. Met de Euro was dat opeens niet meer mogelijk. Tien jaar wist men met flink lenen de boel te rekken, maar nu knapt de ballon.
Ik begrijp u wel, maar een kleine verklarende woordenlijst (Club Med, moral hazard) zou voor sommige geïnteresseerde lezers vast handig zijn.
Re punt 6 A een aantal vragen opmerkingen:
1. Wie zegt dat die getallen toen wel klopten?
2. Dat was de tijd van Kolonelsregime. Is technocratisch economisch bestuur hier een verklarende factor?
3. Wellicht start-up groei van een snel moderniserende economie (later dan in de rest van Europa) met een sloot deviezen uit bijv rederijen?
Dank voor dit handige overzicht!
pas toen Argentinie failliet ging, ging het weer goed met dat land!!
Wel eens van het DAB-systeem gehoord?!
DAB = Democratisch Anarchistisch Bestuurs -systeem.
http://www.forum-voor-de-vrijheid.nl/showthread.php?p=153533#post153533
Ik heb een heel eenvoudig voorstel. Laten de rijke EU landen, Finland Oostenrijk, Nederland en Duitsland,(FOND landen) die zo enorm veel aan de euro hebben verdiend de afgelopen 10 jaar (vlgs sommige politici 2000 euro p/p per jaar) al hun verdiensten ca. 2250 miljard, op één hoop gooien en daarmee even de EU gaan redden. Hebben ze niets verloren maar ook niets aan de Euro verdiend. Waarom zouden we überhaupt ook aan een munt moeten verdienen, is niet nodig!! Kunnen we daarna allemaal weer met een schone lei beginnen!!
Goed en helder overzicht.
Een paar opmerkingen
1) Is de grootste mythe niet dat onze elite (politici, banken, etc) niet deze risico’s en problemen niet onderkent hebben? Volgens is men blijven ontkennen, uitstellen, gebrek aan leiderschap blijven tonen uit angst niet herkozen te worden door de kiezer, die maar al te graag in het sprookje van easy money wilde blijven geloven?!
Zonder draagvlak kan een politicus immers niets….
2) M.i. bewijst deze crisis ook dat
a) goed bedoeld overheids ingrijpen (Cheap money USA, EU met ClubNoordzee en Clubmed, geen EU banken toezicht, etc) tot desastreuze gevolgen kan leiden.
b) de banken niet alleen schuldig zijn, maar wel dat ze condities / gedrag gestimuleerd hebben waardoor het problem groter werd (too big too fail, moral hazard, etc).
c) Cultuur een balangrijke invloed heeft: ClubMed gedrag tov ClubNoordzee gedrag. Dit is niets nieuws: politici en banken hadden dit risico moeten inprijzen en managen.
d) Burgers in alle EU landen wel iets te verwijten valt: de grieken profiteerden van bijna gratis geld, de noorderlingen (en voorla de franse banken) van de goede rendamenten, en geen van ons allen wilde het feeste verstoren of lastige vragen stellen aan onze politici zolang als dat feestje duurde…., uiteindelijk krijg je in een democratie de regering die je verdient
e) de markt uiteindelijk werkt: de risico’s zijn nu wel duidelijk, ingeprijst en realiteit mbt tot werkelijke waarde en concurentie kracht komt nu boven tafel.
3) Welvaart zal weer verdient moeten worden dmv hard werken en toegevoegde waarde genereren (ipv cheap money, leningen en waardestijgingen)
4) Stel voor als nieuwe spreuk op de Euro: In God we trust, people we need to audit!
Ik ben het met Andre van Delft eens voor wat betreft zijn standpunten dat: 1. het niet te billijken is dat gemaakte afspraken met club med landen worden nagekomen.
2. het niet pedagogisch juist is om landen die er ‘financieel een potje van maken’ te steunen met nog meer geld.
3. het niet uit te rekenen valt voor hoeveel de Eurolanden nu het schip ingaan mocht Griekenland ‘defaulten’.
Ik pleit voor 1. een federaal stelsel, waarbij alle wereldlanden financiele verantwoordelijkheid afleggen aan één partij, omdat landen financieel-economisch nu eenmaal aan elkaar verbonden zijn. Dat blijkt nu maar weer eens. Een soort United states of the World.
2. Banken moeten niet meer doen dan het uitlenen van geld wat een ander bij hun spaart. Een bank in de traditionele zin. Je kunt het aan individuen niet verkopen dat hun zwaarverdiende geld ineens evaporeert.
3. Instellingen die mee willen doen aan de schijnwerkelijkheid van aandelenkoersen, opties, CDI’s, CDO’s en anderen derivaten moeten dit voor zichzelf en met eigen kapitaal doen. Niet met geld van de banken of wat tot de banken te herleiden is.
3e. “Hebzucht van bankiers ligt niet aan de markt maar aan hun moraal”
Liberalisme, kapitalisme, hebzucht en moraal… Het raakt elkaar zijdelings, maar het blijft appels met peren vergelijken. Echter, marktregulering, in gezonde mate een essentieel onderdeel van liberalisme, zou de grijpcultuur moeten kunnen aanpakken of tenminste ontmoedigen. Liberalisme pleit tenslotte voor zelfbeschikking, vrijheid en privé bezit tot het punt waar het onevenredig ten koste gaat van een ander (individu). Daarin faalt liberalisme duidelijk in dit geval. M.i. is hebzucht, ofwel een gebrek aan moraal, van alle tijd.
Mythe 5 is geen mythe.
De twee veronderstellingen die de heer Boekestein maakt, zijn dat (a) de noodzakelijke hervormingen plaats zullen vinden en (b) dat de concurrentiekracht van Club Med richting Duits niveau gaat. Het welslagen van de Eurozone in de huidige vorm is net zo zeker als dat bovenstaande twee veronderstellingen bewaarheid worden.
De heer Boekestein gaat er bovendien van uit, dat de Noordelijke landen iets bij Club Med af kunnen dwingen, maar de realiteit tot nu toe is dat Club Med de Noordelijke belastingbetaler gijzelt. In de machtsverhouding ligt Club Med dus bovenop, enkel omdat het in stand houden van de Eurozone een doel op zichzelf is geworden, zonder enige economische noodzaak. De Grootste Mythe aller Mythen is namelijk, dat de Euro welvaart en extra handelsstromen oplevert binnen de Eurozone. Dat is nooit aangetoond.
Boekestein gokt dus dat de noodzakelijke hervormingen plaats zullen vinden en de concurrentiekracht van Club Med richting Duits niveau gaat. Hij legt daarmee een onverantwoord zware hypotheek op ons nageslacht, omdat de kans dat dat slaagt binnen afzienbare tijd nihil is binnen de Eurozone. Het alternatief, het opsplitsen van de Eurozone in cultureel vergelijkbare eenheden, kost onze generatie inderdaad een hoop Nederlands belastingbetalersgeld, maar straks niet meer. Zo laten we voor onze kinderen een beter Nederland achter en dat is het bijten door de zure appel nu eenmaal waard.
Het rampenkapitalisme gaat zijn laatste fase in. De laatste galjoenstoot voor het afzinken van de zuidelijke landen in de Middellandse Zee zal binnen een paar maanden klinken. Electroshock na Electroshock wordt nu aan Griekenland toegediend. Het zal niet helpen. Het warme hart van Europa stopt weldra met kloppen. De chaos verspreidt zich in rap tempo over Europa. Het circus rond de crisis is angstaanjagend.
Slaaf van het kapitalisme
De mensheid is al tientallen jaren slaaf van een verpauperde wereldeconomie. De graaizucht en hebzucht van de ‘superklasse’ scheert als een boemerang terug naar de arrogante minderheid. De 1% groep. De ‘Occupy’-beweging is het begin van een Arabische winter die over heel Europa stormt. Het fiasco van de westerse economie en een uitgeput economisch model stagneert de groei. Na Europa komt de USA en zelfs de BRIC-landen. De wereld wankelt. 2012 nadert rap.
Het circus rond de crisis
Hoe makkelijk kun je negatief schrijven over de economie, over het mislukken van de Euro. Het circus rondom de crisis kent veel pessimisten. Nationalisten en zelfzuchtigen. Zelf ben ik optimist. Een optimistisch realist. Ik zie juist veel kansen. De crisis snijdt de bedorven plekken uit de bankwereld, de instituten en bedrijven die het niet zo nauw hebben genomen met de menselijk maat.
Ik geloof in een evolutie en niet in revolte
De meest waarschijnlijke levensloop van de Euro in de Eurozone, de Europese economie, zie ik als evolutie vergelijkbaar met producten in hun levenscyclus. De fasen van een product zijn functievervulling, rationele optimalisatie en bewustwording. In laatste fase zitten we. En wel middenin. De bewustwording die door de crisis is ontstaan over de Euro heeft te maken met in hoeverre landen als Griekenland, Italië, Spanje, Portugal en Frankrijk genoegen nemen met de tweede viool. Van A-merk naar B-merk kunnen stappen. Virtueel waren ze natuurlijk allang de tweede viool. Het goedkope B-merk. Slechts een schap lager in de supermarkt. Maar met een even snelle doorloopsnelheid. En daardoor wellicht ook succesvoller. Dit biedt voor die landen meer kansen dan tegenslag. Dit proces gaat gepaard met de fase van bewustwording. Van deze landen, maar ook van de rijkere delen in Europa.
Loslaten van oude Euromachtsdenken
Het loslaten van oude denkbeelden en te stappen naar een nieuw paradigma waar de Euro geen machtsmiddel meer is maar een bindmiddel is voor velen een shock. De Eurozone wordt dan niet meer gezien als economische macht, maar als economische eenheid. Het neoklassieke evenwichtsmodel – alle landen zijn hetzelfde – zou kunnen worden ingeruild voor een niet zo homogeen model. Niet een Darwiaans model met een natuurlijke selectie, een proces waar veel nationalisten naar hongeren, maar een model dat de richting van het selectieproces positief kan beïnvloeden met een soort ‘trial and error’. Zodat je op den duur tot de beste Euro-economische samenstelling kan komen. Niet met overlevers en uitgestorvenen, maar een Eurozone met de juiste mix van economische componenten. En dat kan betekenen dat er landen zijn die een iPhone 3g blijven en anderen een iphone 4s worden. En op den duur een iPhone 5. ‘But what the hack’, denk ik dan, ze zijn wel allemaal een Apple. Ook met een simonly abonnement.
Het is de kunst straks de nieuwe modelkarakteristieken van de Euro-economie als eenheid te positioneren ten opzichte van elkaar in de Eurozone en als speler in de wereldeconomie en toch verbonden blijven. Eenheid in verbondenheid. Als u begrijpt wat ik bedoel.
Over het kleiner maken van banken: Verwordt het ‘too big to fail’ niet dan tot een ‘too many to fail’? Hoe houd je banken klein en verstoord dat niet fundamenteel hun business, willen ze dan wel verdienen, groeien etc?
Too big to fail zo eigenlijk too big to exist moeten zijn. Het kan namelijk niet zo zijn dat de hele vrije markt onder het gewicht van 1 kraampje omvalt.
Tevens dient er een scheiding tussen de nutsfuncties en de speculatieve functies van banken gemaakt te worden, zodat het reguliere betalingsverkeer onafhankelijk van failliete banken door kan gaan.
Boekestein schrijft: “Indien Zuidelijke landen niet luisteren stijgt rente op hun staatschuld. Er is dus wel degelijk een stok achter de deur.”
Hij vergeet echter, dat de ECB nu massaal Italiaans en Spaans schuldpapier opkoopt en zo de stok achter de deur wegneemt.
De crisis is een symptoom; diversen,waaronder overheden en financiële instellingen leven boven hun stand en dat is en wordt straffeloos toegelaten; dat banken nutsfuncties hebben moet stoppen; dat kan kennelijk niet; door een te veel aan financiële instellingen ontstaat er te grote concurrentie en zoekt men zijn toevlucht tot financiële constructies – van producten is in de verste verte geen sprake ; producten zijn voortbrengselen – en dat gaat dan fout. Het zich richten op staatsobligaties van zwakke of corrupte landen heeft niets te maken met het voeren van een slim en bekwaam financieel beleid; dit kan iedere dommerd. Zolang een grondige analyse ontbreekt en daarvan leren niet aan de orde is, glijden we verder af. Het kankergezwel met een aspirientje bestrijden heeft volgens mij nog nooit tot enige genezing geleid.
OK, dus na de Sinterklaasunie komt nu de Dwangunie. Het zuur na het zoet. Wie gelooft er nu echt dat dwang werkt (als het al moraal verdedigbaar zou zijn)? Geconfronteerd met dwang volgt de automatische zeer sterke reflex om je aan dwang te onttrekken. Volwassen mensen willen namelijk hun eigen weg gaan, de weg die hen het beste dunkt. Dat maakt hun leven boeiend en de moeite waard.
Niemand kan namelijk zo goed als hijzelf beslissen wat goed voor hem is. En dat is zeker niet die EU. Als een overheid die je niet mag zegt: linksafgaan, dan wil je niets liever meer dan rechtsaf. Het wordt dan een sport om die onsympathieke overheid een loer te draaien. En dan? Nog meer dwang?
We hebben wat gezelligs binnengehaald, met die EU. Zo gauw mogelijk weg ermee; ik kan niet wachten. En die slappe uitverkooppolitici erachteraan.
De grootste mythe is misschien wel, dat de politiek een natuurlijke rol zou hebben in de Griekse crisis.
Allerlei partijen, vooral bonusgedreven banken, hebben Griekenland geld geleend. Dat was hun eigen keuze en risico. De politiek stond daar buiten. Die risicobeluste uitleners moeten zelf van tevoren nadenken en zelf hun eigen probleem oplossen. Ziehier hoe krachtig de bankenlobby is. Niemand leek zich af te vragen waarom de politieke leiders zich hiermee bezig gingen houden, iedereen leek dit normaal te vinden. Had men niets gedaan , dan was Griekenland gewoon meteen op zijn Argentijns failliet gegaan en nu al met de handen uit de mouwen aan het herstellen en had de rest van clubmed inmiddels allang maatregelen genomen.
Maar wat hebben de goedwillende politiek leiders inmiddels bereikt: de Eurocrisis.
Politieke droom…..
Zonder de bevolking te raadplegen voerde de politiek haar droommunt in!
Hij was er zomaar.
De Euro
De politiek vierde feest.
De gulden, de D-mark enzofoort enzofoort werden probleemloos afgedankt.
Weg ermee, in de schreddermachine!
Onder het genot van een glas champagne en een lach van oor tot oor haalde Zalm de hendel van schreddermachine over alsof hij achter een flipperkast stond.
Verreweg het grootste deel van de bevolking zag met lede ogen aan hoe gemakkelijk de eeuwen oude gulden, die ons veel welvaart heeft gebracht, werd afgedankt.
Maar de bevolking moet niet zeuren, de politiek had iets beters bedacht; de euro.
Terwijl de bevolking mopperde, jubelden de politici de afgelopen 10 jaar de loftrompet.
Het was geweldig, alle landen mochten meedoen, zwakke landen waren er opeens niet meer.
Het leek wel alsof de kwantiteit belangrijker was dan de kwaliteit.
Het EU-schip onder commando van kapitein Barroso (Portugees) stuurman Van Romphey (Belg) en navigator Trichet (Fransman) is in een zware storm beland.
Maar volgens de goed gehumeurde politici, welke van top naar top reizen, ligt het schip nog volledig op koers.
Goed nieuws; volgende week krijgen ze vers bloed in de commandokamer; de Italiaan Mario Draghi
Titanic;
Tijdens de ondergang van het schip speelden de muzikanten op verzoek van de scheepsleiding op het dek Ragtime-muziek.
Goed idee een referendum. Zware maatregelen kun je alleen doorvoeren als het volk die steunt. De nachtelijke deal van de regeringsleiders was vooral gunstig voor de meest roekeloze banken.Griekenland is een SPEL geworden, waar banken en pensioenfondsen de politici aan touwtjes aan het manipuleren zijn. Hoe langer het duurt hoe meer zij terugkrijgen ten koste van de ECB en IMF. Banken en pensioenfondsen zijn in Griekse obligaties gestapt vanwege de hoge rente en iedere dag, dat de ‘oplossing’ verschoven wordt is voor hun een ‘bail out’ dag !! In tegenstelling wat gewone mensen denken: In dit spel doet Griekenland al NIET meer mee ! GAME OVER !