De ereschuld van Nederland in de West

Slechts ‘krassen op een rots’ noemde Hella Haasse in haar gelijknamige boek de invloed die ruim drie eeuwen Nederlandse heerschappij op volk en cultuur van Indonesië hadden gehad. Hoe anders is dat in Suriname! Nederlandse Plaatsnamen als Groningen of Wageningen zal men in Indonesië niet aantreffen. Er zijn twintig verschillende talen in Suriname maar anders dan in Indonesië beheerst vrijwel iedereen het Nederlands. In Suriname is er gewoon veel meer dan in Indonesië dat aan de Nederlandse koloniale periode herinnert. De restanten van de talrijke plantages vertellen het verhaal van het diepe leed van de slavernij en de latere contractarbeiders. De Surinaamse multiculturele samenleving zou nooit hebben bestaan als Nederland niet Afrikaanse slaven en later contractarbeiders in India en het huidige Indonesië naar Suriname hadden getransporteerd. De verlaten huizen in Paramaribo zijn het testament van de rampzalig verlopen dekolonisatie. Kortom, ons land heeft Suriname tot op de dag van vandaag diepgaand beïnvloed. Het besef van die verantwoordelijkheid schept verplichtingen.

Continue reading

Weg met het heilige percentage, NRC 26 maart 2012

Tweehonderd jaar geleden was iedereen die niet tot de elite behoorde zo arm als een kerkrat. Een halve eeuw geleden was een zesde van de wereld rijk en vijf zesde arm. Tegenwoordig leeft 80 % van die vijf zesde in landen die snel groeien. Met andere woorden in een kleine halve eeuw zijn de verhoudingen omgedraaid: niet meer vijf zesde van de wereldbevolking is arm maar een zesde. De vraag is natuurlijk waar die vooruitgang aan te danken is.

Continue reading

Interview in VK 17 maart 2012

Volgens u komt ontwikkelingshulp voort uit een slecht geweten. Wij zijn rijk, zij zijn arm. Wat zegt uw eigen geweten over vermindering of afschaffing van hulp?
Het is heel simpel. Laten we de hulp doen die effectief is en de rest afschaffen. Een willekeurig Afrikaans land krijgt jaarlijks gemiddeld 400 missies op bezoek. Allemaal blanke mannen die allemaal verschillende voorwaarden stellen. Dan komt een regering niet aan regeren toe. Als je maar voortdurend hulp aanbiedt doodt je als het ware het initiatief van zo’n regering.

Continue reading

Nilessen: Ontwikkelingshulp doet weinig om corruptie in Afrikaanse landen tegen te gaan, maar maakt slecht bestuur niet nog slechter

17/06 |2010

Ontwikkelingshulp maakt oorlogen korter

Ontwikkelingshulp doet weinig om corruptie in Afrikaanse landen tegen te gaan, maar maakt slecht bestuur niet nog slechter. Hulp vergroot wel de kans dat burgeroorlogen sneller worden beëindigd.

Dat blijkt uit onderzoek van de Wageningse promovenda Eleonora Nillesen. Volgens critici zou ontwikkelingshulp militaire conflicten verergeren, omdat de hulp door rebellen gezien wordt als een interessante oorlogsbuit. “Maar er blijkt geen relatie tussen hulp en het ontstaan van conflicten of oorlogen. Meer hulp vergroot juist de kans dat er een einde komt aan langdurige oorlogen”, zegt econome Nillesen, die 15 juni promoveerde aan Wageningen University. Continue reading

Voorhoeve versus Boekestijn

Nederlands Dagbblad 3 feb 2010, door onze redacteur Aldwin Geluk

Oud-minister van Defensie Voorhoeve. |foto ANP/Hans Steinmeier


DEN HAAG – De stap van prominent VVD-ideoloog Joris Voorhoeve om ook lid te worden van D66, legt de verdeeldheid over ontwikkelingshulp binnen de VVD bloot. De lijn Boekestijn heeft gewonnen.

Continue reading

Recensie van ‘De prijs van een slecht geweten’ door Thomas Voets

Vanaf het moment dat ik verstandig genoeg was om te begrijpen wat er in de krant geschreven wordt, heb ik talloze politici de krantenkoppen zien halen. Vrijwel elk ministerie is in die jaren onderwerp van felle kritiek geweest. Opvallend genoeg bleef Ontwikkelingssamenwerking altijd buiten schot. Komt dit omdat Nederland op dit terrein goed presteert? Volgens Arend Jan Boekestijn is dit duidelijk niet het geval. Tijdens zijn periode als Tweede Kamerlid namens de VVD uitte hij felle kritiek op het ontwikkelingsbeleid. Kort nadat hij opstapte, publiceerde hij De prijs van een slecht geweten.[1] In tegenstelling tot wat sommige critici beweren, wil hij ontwikkelingshulp niet afschaffen. Hij is slechts ontevreden met het huidige beleid en vindt dat het effectiever moet. Zijn boek vormt een aanzet voor de goed doortimmerde plannen die hij daarvoor nodig acht. Continue reading

Chris Aalberts over ‘De prijs van een slecht geweten’

Book Review] Het ‘lekkere gevoel’ van ontwikkelingshulp
Nederlands
Written by Chris Aalberts
Thursday, 14 January 2010

Een tijdje geleden was er een internationale week op de hogeschool waar ik werk. Op het binnenplein was continu een filmpje te zien over zielige mensen in Afrika die smeekten om onze hulp. Dit alles ter promotie van een stichting die studenten naar de Derde Wereld uitzendt om daar ‘goed te doen’. Nuttig?
De hogeschool is in goed gezelschap, want de Nederlandse regering geeft jaarlijks miljarden uit aan de Derde Wereld. Doel is de democratie daar te versterken, het maatschappelijk middenveld op te bouwen en armoede te bestrijden. Nederland behoort relatief tot de grootste donorlanden. Voormalig Kamerlid Arend-Jan Boekestijn schreef hierover het boek ‘de prijs van een slecht geweten’ waarin hij stelt dat deze hulp op de huidige manier grotendeels weggegooid geld is.
Laten we eerlijk zijn: de VVD is natuurlijk nooit echt een groot voorstander van ontwikkelingshulp geweest. De VVD geeft al dat geld liever aan de belastingbetaler terug, en zegt heel liberaal dat de derde wereld vooral zichzelf maar moet ontwikkelen via de economische weg. Dit is ook de stelling van Boekestijn. Tegen die achtergrond moeten we kritisch zijn over elke poging van een VVD-er om de ‘hulpindustrie’ aan te vallen.
Maar toch heeft Boekestijn een punt. Derde wereldlanden zullen niet van arme dictaturen in rijke democratieën veranderen door hulp van buitenaf. De burgers van deze landen zijn veel belangrijker voor de democratische en economische ontwikkeling van hun land dan de westerse hulpindustrie. Het zijn die burgers die hun leiders zullen moeten dwingen hun land democratischer te maken. Dat kan volgens Boekestijn nauwelijks van buitenaf worden gestimuleerd, en de geschiedenis leert dat hij gelijk heeft. Hulp werkt vaak niet of is contraproductief. Linda Polman schreef al eerder iets dergelijks in ‘de krisiskaravaan’.
Continue reading

Theo Ruyter over ‘De prijs van een slecht geweten’

22 januari 2010, Theo Ruyter (redactie)
Recensie: ‘De prijs van een slecht geweten’, Boekestijn ruimt op

Lezenswaardig voor wie er moeite voor wil doen.

Titel: ‘De prijs van een slecht geweten’ (2010)
Auteur: Arend-Jan Boekestijn
Uitgeverij: Aspekt
ISBN: -13: 978-90-5911-950-5
Prijs: €17,95

Arend Jan Boekestijn was de eerste VVD’er in de Tweede Kamer, die zichzelf serieus nam in zijn kritiek op de Nederlandse ontwikkelingshulp. Dat heeft nu ook een boek opgeleverd, lezenswaardig voor wie er wat moeite voor wil doen.

Sinds de jaren zeventig van de afgelopen eeuw, toen Erica Terpstra als politicus nog de degens kruiste met wat in liberale kringen wel ‘de rode bende van Den Uyl’ werd genoemd, heeft de VVD naam gemaakt met haar opgeheven vinger tegen despoten in warme landen die onze zuur verdiende belastingcenten er doorheen jagen. Maar als het erop aankwam, bleek dat de partij zich aan al die hulp maar bar weinig gelegen liet liggen. Ook Boekestijns voorganger als woordvoerder op dit terrein Szabó sprak af en toe wel dreigende taal, maar hij bond altijd weer in.
Continue reading