Beste Vincent,

Er bestaat in Nederland goede en slechte journalistiek. Dat is op zichzelf niet zo vreemd, er bestaan ook goede en slechte schoenmakers maar de gevolgen van kwalitatief slechte journalistiek strekken wel verder dan een paar slecht gerepareerde schoenen. De media kunnen politici maken en breken en daarom is hoor en wederhoor van cruciaal belang.

Zelf heb ik het twijfelachtige genoegen mogen smaken om geconfronteerd te worden met een geheime camera. Na een debat met Maarten van Rossem bij de De Wereld Draait Door ging ik samen met mijn oude collega een biertje drinken aan de bar. Dat heb ik in mijn leven tientallen keren gedaan en nog nooit ben ik daarbij getrakteerd op een geheime camera van een ander programma. Ik heb aan die bar kritische uitspraken gedaan over Mark Rutte die vervolgens twee weken lang zo’n beetje elk programma hebben gehaald. Over de inhoud van die uitspraken zal ik op het einde van deze brief nog wat zeggen.

Waar het nu om gaat is dat Een Vandaag journalist Mark de Bruijn op zijn weblog beweerde dat ik wist dat ik werd opgenomen. Moet je je even voorstellen Vincent: eerst wordt er een geheime opname gemaakt van de nazit van DWDD door Eenvandaag en vervolgens wordt er ook nog beweerd dat ik daarvan op de hoogte was. Het is van een vileinheid die met geen pen te beschrijven is. Kim Jong Il kan er nog een puntje aan zuigen. Als dit geen bedenkelijke journalistiek is, dan weet ik het niet meer.

Toen ik uit de politiek stapte vroeg de redactie van Eenvandaag mij of ze mij een week mochten volgen. De schattebouten hadden ook nog bedacht dat Mark de Bruijn dat zou gaan doen. Ik heb de redactie direct laten weten dat ik bereid was aan hun programma mee te werken maar dat ik weinig aanvechting voelde om Mark de Bruijn een week om mij heen te hebben. Die wens werd in een split second ingewilligd en een andere journalist werd naar voren geschoven die zich op een voortreffelijke manier van zijn taak heeft gekweten.

Mark de Bruijn voelde zich echter gepasseerd. Ik kreeg een mailtje van hem waarin hij nederig zijn excuses aanbood en hoopte dat ik in de toekomst wel bereid zou zijn met hem samen te werken. Het antwoord dat ik hem gegeven heb laat zich raden. Ik vond met name de timing van zijn excuses instructief.

Eenvandaag heeft niet het alleenrecht op slechte journalistiek. NOVA is in staat om een deskundige de verkiezingsprogramma’s economisch te laten becommentariëren zonder dat voor de argeloze kijker duidelijk is dat het hier een PVDA econoom betreft, namelijk Flip de Kam. Ik ken geen enkel serieus land waar dat mogelijk is behalve bananenrepublieken en Italië. In ons land gebeurt dit aan de lopende band. Nederland is kennelijk geen serieus land.

En dan nu de beruchte Netwerkuitzending. Wat hier gebeurde tart elke beschrijving. Zelfs de kunsten van Fox, Leni Riefenstahl, Goebbels en Berlusconi verbleken hierbij. De uitzending was zo tendentieus dat je er om zou moeten lachen ware het niet dat een belangrijk politicus vlak voor de verkiezingen op een verschrikkelijke manier in het pak werd genaaid.

Kardinale fouten die geen enkele serieuze onpartijdige journalist voor zijn rekening kan nemen werden op elkaar gestapeld. Het begon al met de aankondiging van een gezaghebbend econoom van Nijenrode. De beste man houdt zich bezig met marketing! Nou dat hebben we gemerkt. Met zijn zakjapanner had hij berekend dat een bijstandsmoeder er met de VVD per jaar 1200 euro op achteruit zou gaan. De arme vrouw kon haar tranen niet bedwingen en de EO had het voor elkaar. De conclusie van deze emotelevisie was loud and clear: de VVD pakt de armen.

Uit berekeningen blijkt nu dat een bijstandsmoeder onder de VVD, mocht het haar onverhoopt niet lukken om vanuit haar uitkering weer aan het werk te gaan, er 2,50 euro per week op achteruit gaat in 2011 oplopend tot 10 euro per week in 2015. Dat is dus 130 euro in 2011 en 520 euro in 2015. Dat is dus iets heel anders dan de 1200 euro van onze marketing man.

Wat ik nu het meest trieste van dit soort journalistiek vind is dat het hele land nu alleen nog maar praat over hoe slecht de VVD omgaat met de armen. Niemand heeft het nog over de armoedeval. Want dat is het hele verhaal. In Nederland gaat een bijstandsmoeder die 4 dagen gaat werken er 45 euro op achteruit. Er bestaat in ons land een pervers systeem dat er voor zorgt dat mensen gevangen zitten in een uitkering. Wij weten uit onderzoek dat mensen die langer dan een jaar in een uitkering zitten steeds moeilijker de weg vinden naar de arbeidsmarkt. En dat terwijl eveneens uit onderzoek blijkt dat mensen voor een belangrijk deel hun identiteit en geluk vinden in hun werk. Alle partijen die de armoedeval negeren, en dat is helaas de meerderheid, zijn dus medeschuldig aan het opsluiten van mensen aan de onderkant in een uitkeringssituatie. Ik vind dat de meest asociale politiek die men maar kan bedenken. Toch heb ik nog nooit een programma van de publieke omroep mogen aanschouwen waarin deze sociale schade, en de politici die daarvoor verantwoordelijk zijn, aan de kaak stelt. Ik ben er trots op dat ik lid ben van een partij die de armoedeval echt wil openbreken en daardoor verreweg de meeste banen schept. Twee keer zoveel als de Partij van de Arbeid.

Ten slotte Vincent wil ik je nog iets zeggen over de negatieve uitspraken die ik op de geheime camera over Rutte heb gedaan. Ik heb mijn uitspraken over Rutte gedaan op een tijdstip dat ik mij gefrustreerd voelde dat wij zoveel tijd kwijt waren geweest aan Rita Verdonk dat er voor de ontwikkeling van nieuwe ideeën nog maar weinig tijd overbleef.

Ik hecht eraan om hier duidelijk en onomwonden te verklaren dat ik toen volkomen fout zat. In tegenstelling tot journalisten heb ik er namelijk geen enkele moeite mee om in het openbaar toe te geven als ik ergens totaal fout zit. Ik heb ingezien dat Rutte niet alleen de moed heeft opgebracht om Mevrouw Verdonk de wacht aan te zetten, een beslissing die bepaald niet gemakkelijk was, maar ook nog daarna een partijscheuring heeft weten te voorkomen. Vervolgens heeft zich geheel kunnen wijden aan het ontwikkelen van een prachtig programma vol prachtige ideeën. Ik heb daar de grootst mogelijke bewondering voor. Iemand die dat kan, kan ook het hoogste ambt van ons land met glans vervullen.

Nu zul je denken Vincent, dat zegt Arend Jan alleen omdat hij graag minister wil worden. Ik kan mij daar niet tegen verdedigen. Ik kan je wel vertellen dat het hier een louter academische kwestie betreft. In ons coalitieland gaat een kameel nog eerder door het oog van de naald dan dat een persoon die de gewoonte heeft om zijn gedachten vrij te laten gaan minister wordt. En dat is maar goed ook. Gelukkig zijn er binnen mijn partij genoeg mensen die de dilemma’s van coalitiepolitiek doorgronden en dat ambt wel goed kunnen vervullen.

Tot slot nog een opmerking over Netwerk. De redactie van dat programma had mij ook gepolst om in diezelfde uitzending mijn mening over de leiderschapskwaliteiten van Rutte te geven. Zij waren door de telefoon hoorbaar teleurgesteld toen ik mijn positieve mening, die ik hierboven heb geschetst, ventileerde. De cameraploeg die mij donderdagochtend thuis zou bezoeken werd dan ook diezelfde ochtend per mail afgezegd. Of hier sprake is van causaliteit weet ik niet maar alles wijst erop dat de EO geen behoefte had aan een positief geluid. Het feit dat Rutte zich zo kalm tegen al deze onterechte aantijgingen verdedigde bewijst hoe geschikt hij is voor het ambt van premier.

Ik zal je maandag voorspellen hoe Netwerk de andere partijen zal behandelen. Ik heb er nu al zin in.