Beste Vincent,

Dat lijkt me een geweldig idee Vincent, na 9 juni als wij eindelijk weer eens wat slaaptekort hebben kunnen inhalen, gaan we samen naar een mooi concert. Ik verheug me er nu al op.

Ik had je beloofd om nu een parodie op Cohen in netwerk te maken maar ik vraag me af of we dat wel moeten doen. Waarom zouden we eigenlijk nog aandacht besteden aan dat programma? Ik stel tevreden vast dat de VVD in de peilingen niet zichtbaar heeft geleden onder die uitzending. Kennelijk bestaat er nog zoiets als gerechtigheid.

Ik heb een lange dag achter de rug. De dag begon met een overleg met het FMO, dat is een Nederlandse ontwikkelingsbank, over een plan om Afrikaanse ondernemers te ondersteunen met het schrijven van een business plan en met het aantrekken van geld. Er is Afrika nu veel meer spaargeld dan een halve eeuw geleden en er zijn ook veel meer kredieten beschikbaar. Dat gaat goed, maar Afrikaanse ondernemers vinden het soms nog moeilijk hoe ze een plan moeten ontwikkelen dat ook daadwerkelijk gefinancierd kan worden. Het is de missing link en ik geloof dat een intelligente oplossing van dit probleem daadwerkelijk groei zou kunnen bevorderen.

Na deze afspraak ben ik naar de Balie in Amsterdam gegaan waar een debat was georganiseerd tussen de woordvoeders Buitenland van de belangrijkste partijen over het Midden Oosten. Je zal je kunnen voorstellen dat met name het recente flotielje incident de emoties hoog deed oplopen. Wat men verder ook van het beleid van Israel vindt, ik vrees dat het oude bondgenootschap tussen Turkije en Israel nu helemaal een all-time low heeft bereikt. Ik vrees ook dat de Amerikaanse poging om de sancties t.a.v. Iran aan te scherpen alleen maar moeilijker is geworden. Beide ontwikkelingen lijken mij niet gunstig voor Israel.

Nog tijdens het debat heb ik mij gespoed naar RTL 4 in de wetenschap dat mijn collega moderator Leornard Ornstein het debat in goede banen zou leiden.

Bij RTL 4 Wat Kiest Nederland? ontmoette ik de schrijver Kluun, de Surinaamse standup comedian Roué Verveer en Ahmed Marcouch. Het was een levendige uitzending. Ahmed Marcouch ken ik al langer en vind ik een interessant politicus. Wat men verder ook moge vinden van Aboutaleb en Marcouch we hebben hier te maken met twee Nederlandse politici van Marrokaanse komaf die in het integratiedebat moed hebben getoond. Ik herinner me nog goed dat Aboutaleb radicale imams in niet mis te verstane woorden mededeelde dat zij de rechtsstaat dienden te aanvaarden en anders beter hun koffers konden gaan pakken. Aboutaleb moest vervolgens beveiligd worden.

Ook Marcouch lijkt mij een voorstander van een hardere lijn dat Cohen jarenlang heeft gedaan. Als ik de PVDA was, had ik ook geprobeerd om Marcouch in de landelijke politiek te krijgen. Hij is een sterke persoonlijkheid die bovendien heel goed kan debatteren. En hij is niet te benauwd om relschoppende Marrokanen in hun nekvel te grijpen. Dat is allemaal heel lovenswaardig. En het is ook heel moedig aangezien een dergelijke resolute houding helaas in ons land niet zonder risico’s is.

Het debat was mooi. Ook Marcouch was de mening toegedaan dat kinderen die de wijk terroriseren gewoon keihard moet worden aangepakt. Hij betreurde dan ook dat welzijnswerkers de jongens geen grenzen stellen maar juist belonen met allemaal leuke reisjes. Hij vergat natuurlijk erbij te vermelden dat het met name zijn partijgenoten zijn die de scepter zwaaien in die welzijnsindustrie maar goed je kunt niet alles hebben.

Na alle loftuitingen voor Marcouche moeten mij wel twee dingen van het hart. Ik begrijp niet goed waarom Marcouch het integratiedebat niet verbindt met het debat over de verzorgingsstaat. Het zijn namelijk bovenal allochtonen die door PVDA beleid opgesloten worden in uitkeringen. Hoe kan iemand ooit integreren indien de armoedeval het hem of haar onmogelijk maakt om de arbeidsmarkt te betreden. Een activerend beleid met de juiste prikkels, dus ontkoppeling van uitkeringen en de lonen in de marktsector, is de enige manier om hen een toekomst te bieden. Ik blijf het asociaal vinden als wij mensen met uitkeringen gevangen houden in een achterstandspositie.

En dan is er nog een ander probleem. Ik vroeg Marcouch wat hij vond van de ideeën van Tariq Ramadan. Hij antwoordde dat Ramadan buitengewoon populair was bij Moslimjongeren en dat hij hoopte dat hij een Europese verlichte islam gestalte zou kunnen geven. Ik ben daar zelf niet zo optimistisch over.

Na bestudering van het werk van Ramadan ben ik zelf tot de conclusie gekomen dat hij onder democratie en rechtvaardigheid toch iets fundamenteel anders verstaat dan wij dat plegen doen. Ramadan gelooft niet in volkssoevereiniteit  omdat hij vindt dat de soevereiniteit niet bij mensen ligt maar bij de profeet. Hetzelfde geldt voor het begrip rechtvaardigheid. Wij verstaan daaronder dat iedereen recht heeft op een plaatsje onder de zon. Ramadan meent dat alleen de profeet kan bepalen wat rechtvaardigheid betekent.

Nu zul je zeggen Vincent, dat theocratische opvattingen het Westen ook niet vreemd zijn. En natuurlijk, Abraham Kuyper begon als een vrijzinnig student maar bekeerde zich snel tot een theocratische opvatting. God regeert en niet de mensen. De SGP vandaag de dag denkt er nog precies zo over.

Mijn pessimisme wordt echter gevoed door de volgende gedachte. Hoe kunnen wij een natiestaat met een minimum aan cohesie bewaren indien een niet onbelangrijk deel van onze burgers een fundamentele andere opvatting heeft over wat democratie nu eigenlijk is. Het maakt namelijk nogal wat uit als je vindt dat God moet regeren over het volk. Mensen die vinden dat God moet regeren kunnen gemakkelijk een intolerante houding aannemen t.a.v. ongelovigen of andersgelovigen.

Beste Vincent, ik betreur het dat het integratiedossier tijdens deze verkiezingen eigenlijk maar een ondergeschikte rol speelt. En dat terwijl er nog helemaal niets is opgelost. Om de woorden van Prof. Van Doorn te citeren, ‘de islam ligt als een brok graniet in het Nederlandse polderlandschap en het ligt niet voor de hand dat het integratieproces zonder horten en stoten zal verlopen’.

Ik snak naar de dag dat wij dat debat op een hoogniveau kunnen starten zonder dat wij mensen uitsluiten maar ook zonder dat wij moeilijke vragen uit de weg zullen gaan. Het gaat niet over niks. Een verschillend antwoord op de vraag: God of het volk, kan gemakkelijk mensen uit elkaar drijven. Zou Cohen dat voldoende beseffen?

Het is nu 4 uur in de morgen. Dat wordt weer een kort nachtje.

Je toegenegen,

Arend Jan Boekestijn